Creative Commons στα Ελληνικά σχολεία

Κατά καιρούς έχω γνωρίσει εκπαιδευτικούς που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να μοιράσουν εκπαιδευτικό υλικό με τους μαθητές τους και με άλλους εκπαιδευτικούς, και τουλάχιστον στα δικά μου μάτια κάνουν εξαιρετική δουλεία με τον ένα ή το άλλο τρόπο, και μάλιστα ορισμένες φορές έχω δει να προτρέπουν και τους μαθητές τους να μοιράζονται την δουλειά τους (κάτι που βρίσκω ιδιαίτερα ενδιαφέρον και ευχάριστο). Μέχρι σχετικά πρόσφατα το περισσότερο υλικό που έβρισκα ήταν διάσπαρτο, σε αξιόλογες πρωτοβουλίες εκπαιδευτικών που μοιραζόντουσαν ελεύθερα τις δημιουργίες τους.

school photo

Πρόσφατα όμως, βρήκα ένα αποθετήριο με υλικό κάτω από άδεια Creative Commons ΒΥ-NC-SA  (που επιτρέπει τον διαμοιρασμό αλλά και την επεξεργασία, με την προϋπόθεση  πως αναφέρεται ο δημιουργός και δεν γίνεται εμπορική χρήση), θα βρείτε στο Φωτόδενδρο που έχει φτιαχτεί στα πλαίσια του Ψηφιακού Σχολείου. Το Φωτόδενδρο είναι βασισμένο στο λογισμικό εκπαιδευτικών αποθετηρίων DSpace (είναι ανοιχτού κώδικα λογισμικό με άδεια τύπου BSD).

Δεν είμαι εκπαιδευτικός, και δεν είμαι σε θέση να κρίνω το παιδαγωγικό αντίκτυπο της προσπάθειας, ούτε πιστεύω ότι υπάρχουν μαγικές λύσεις στα εκπαιδευτικά ζητήματα, αλλά μπόλικη δουλειά από πλευράς εκπαιδευτικών, μαθητών και του περιβάλλοντος τους. Από την άλλη, πιστεύω ότι με τα κατάλληλα εργαλεία μπορούμε να διευκολύνουμε την δουλειά των εκπαιδευτικών και των μαθητών και κακά τα ψέματα να μεγιστοποιήσουμε την αποτελεσματικότητα τους.

Η δημιουργία ενός αποθετηρίου εκπαιδευτικού υλικού θα πρέπει να αποτελεί ένα βήμα σε μια συνολική εκπαιδευτική προσέγγιση, δεν ξέρω κατά πόσο γίνεται αυτό, ξέρω όμως ότι πολλοί παιδαγωγοί/εκπαιδευτικοί που γνωρίζω προσεγγίζουν την τάξη με αρκετά ενδιαφέροντες τρόπους και επιθυμούν να δώσουν την πρωτοβουλία στους μαθητές. Θα ήθελα στο μέλλον να δω κατά πόσο τέτοιου είδους πρωτοβουλίες συμπεριλαμβάνονται όχι μόνο μέσα στην τάξη από το μεράκι των εκπαιδευτικών αλλά και κατά πόσο οι εκπαιδευτικές πολιτικές της χώρας μας συμβαδίζουν με τα εργαλεία που αναπόφευκτα έχουν πρόσβαση οι μαθητές.

Θα χαρώ πολύ να διαβάσω τα σχόλια σας καθώς πιστεύω ότι θα δώσουν μια ακριβέστερη εικόνα για την υλοποίηση, την χρησιμότητα και την πρακτική εφαρμογή τέτοιον πηγών στην τάξη.

1024 μέρες hackerspace στην Αθήνα

Πριν από 6 χρόνια (το Γενάρη του 2008) έγραφα για μια παρουσίαση σχετικά με την δημιουργία hackerspace, θεωρούσα αρκετά ενδιαφέρουσα την ιδέα πίσω από αυτό και πίστευα (και πλέον γνωρίζω) ότι στην χώρα μας υπάρχει αρκετή τεχνογνωσία για την δημιουργία ενός ανάλογου επιχειρήματος.

Τρία χρόνια μετά, το Μάρτιο του 2011, διάβαζα στο blog του Βαγγέλη Μπαλάσκα ένα άρθρο για το hackfest4 και την επιθυμία αυτού και κάποιον άλλων ανθρώπων να δημιουργήσουν ένα hackerspace στην χώρα μας. Εκείνη την Κυριακή στο hackfest που γινόταν σε μια καφετέρια στα Πευκάκια συνάντησα ανθρώπους με όρεξη για δουλειά και με όραμα να δημιουργήσουν ένα φυσικό χώρο ανοιχτό σε ανθρώπους με ενδιαφέρον για το ελεύθερο λογισμικό και της ανοιχτές πρωτοβουλίες θα μπορούν να συναντηθούν και να συνεργαστούν πάνω στα ενδιαφέροντα τους.

hsgr photo
Photo by vrypan

Μέσα σε λίγες βδομάδες βρέθηκε ένας κατάλληλος χώρος (ένα πρώην τυπογραφείο στο Άγιο Ελευθέριο που έκλεινε λόγω συνταξιοδότησης), μαζεύτηκαν τα πρώτα ενοίκια από τα μελλοντικά μέλη του αλλά και από δωρεές και ακολούθησαν αρκετές μέρες προσωπικής εργασίας με μπόλικο σοβάτισμα, βάψιμο και ηλεκτρολογικές ανάγκες για ανοίξει.

Τέλη Μαΐου (στις 28 για την ακρίβεια) έγιναν τα εγκαίνια του χώρου, και από τότε εκατοντάδες event (υπολογίζω κάτι παραπάνω από 500!!!) ανοιχτά σε οποιονδήποτε επιθυμεί να τα παρακολουθήσει και να συμμετάσχει χωρίς καμία οικονομική επιβάρυνση για τους συμμετέχοντες, ακόμη όμως και όταν δεν είναι λαμβάνει χώρα κάποιο event πολύ συχνά κάποιο (ή κάποια) από τα μέλη θα ανοίξει τον χώρο.

Όταν πρωτοάρχισε το hackerspace στην Αθήνα φαινόταν πραγματικά δύσκολο, ενοίκια, ρεύμα, τηλέφωνο, νερό, έξοδα συντήρησης όλα από την τσέπη των μελών (που το μόνο προνόμιο τους είναι ότι διαχειρίζονται τον χώρο και μπορούν να τον ανοίξουν) και των δωρητών του hackerspace αυστηρά χωρίς σκοπό το κέρδος.

Ουσιαστικά όμως αυτό που έχει πραγματικά σημασία είναι να γίνονται παρουσιάσεις, ομιλίες, εργαστήρια, συναντήσεις στο χώρο αυτό για όλους, Είναι πραγματικά δύσκολο να απαριθμήσω ένα προς ένα τα event που έγιναν αυτές τις 1024 μέρες στο χώρο αυτό και σας προτείνω να δείτε την πλήρη λίστα με τα event του που κάθε φορά που την βλέπω μένω έκπληκτος με το πόσο ενδιαφέροντα πράγματα κατά καιρούς έχουν φιλοξενηθεί στο χώρο αυτό, από υποβρύχια ρομπότ, μέχρι ελικόπτερα, από ανάπτυξη εφαρμογών εικονικής πραγματικότητας μέχρι μαθήματα ψηφιακών ηλεκτρονικών και από μαθήματα χρήσης 3D εκτυπωτών μέχρι μαθήματα αστρονομίας.

Το πιο σημαντικό για εμένα πέρα από τα πράγματα που έμαθα στο hackerspace ήταν η επαφή από κοντά με ένα σωρό ενδιαφέροντες ανθρώπους που με τους οποίους ανταλλάσσουμε απόψεις, συναντιόμαστε σε event και κανονίζουμε επόμενα. Ίσως αξίζει το κόπο να επισκεφθείτε το hackerspace της Αθήνας και γιατί όχι αν ασχολείστε με κάτι που πιστεύετε ότι συμβαδίζει με το όραμα που μοιράζονται τα μέλη για το χώρο μην διστάσετε να προτείνετε να κάνετε και εσείς ένα event.

Σε 1 βδομάδα (και ένα μήνα) λήγει η δημόσια διαβούλευση για το copyright στην ΕΕ

Ενημέρωση 01 Φεβρουαρίου 2014: Η ημερομηνία επεκτάθηκε για τις 5 Μαρτίου 2014

Αν και δεν ανανεώνω το blog αυτό τόσο συχνά όσο στο παρελθόν, θα ήθελα να επισημάνω στους αναγνώστες του (όσους έχουν απομείνει) την επικείμενη λήξη της δημόσιας διαβούλευσης της ΕΕ σχετικά με το copyright στην EE.

European Commission photo

Εδώ και λίγο καιρό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού πλαισίου νομολογίας στο copyright που θα λειτουργεί ως κοινή βάση για το copyright σε όλη την Ευρώπη, με αυτό το σκεπτικό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έθεσε ένα ερωτηματολόγιο σε ανοιχτή δημόσια διαβούλευση για να συγκεντρώσει πληροφορίες από κάθε ενδιαφερόμενο. Το ερωτηματολόγιο είναι μια σειρά 80 ερωτήσεων στα Αγγλικά οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απαντήσουν όποιες από τις ερωτήσεις επιθυμούν σε οποιαδήποτε από τις επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποστέλλοντας το ερωτηματολόγιο στην κατάλληλη διεύθυνση email.

Πολλοί φίλοι και αναγνώστες ίσως αναρωτιούνται “Τί μας νοιάζει εμάς ρε Λευτέρη το copyright στην ΕΕ;”.

Δεν θα προβάλω το επιχείρημα ότι ως πολίτες ενός κράτους-μέλους πρέπει να είμαστε ενεργοί στα κοινά, άλλωστε δεν είμαι σίγουρος ότι όλοι συμμερίζονται την άποψη αυτή, κυρίως γιατί πιστεύω ότι το ζήτημα του copyright στην EE είναι κάτι που μας επηρεάζει τους περισσότερους χρήστες διαδικτύου και μάλιστα ποιο άμεσα από ότι πιστεύουμε.

Πιο συγκεκριμένα, το copyright σήμερα δεν είναι ζήτημα που πρέπει να απασχολεί μόνο ένα μικρό κομμάτι της κοινωνίας όπως τους καλλιτέχνες και τον τύπο, καθώς η διάδοση των ψηφιακών μέσων αναπαραγωγής και του διαδικτύου έχει μειώσει δραματικά τους πόρους που χρειάζονται προκειμένου κάποιος να δημιουργήσει, να αναπαράγει ή να αλλάξει ένα έργο, και τίθεται το ζήτημα κάτω από ποιους όρους προστατεύεται ένα έργο που βρίσκεται σε copyright.
Σε έναν κόσμο που ένα σημαντικό κομμάτι της δημιουργικής έκφρασης στρέφεται γύρω από το διαδίκτυο με τα μέσα κατά βάση σε ψηφιακή μορφή είναι τρομερά δύσκολο να εφαρμόσουμε ένα νομοθετικό πλαίσιο που είναι βασισμένο σε αναλογικά μέσα πόσο μάλλον όταν στα πλαίσια της ΕΕ έχουμε να κάνουμε με δεκάδες διαφορετικά νομοθετικά πλαίσια που μπορεί να είναι ή και να μην είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες ενός δικτυωμένου κόσμου. Συνεπώς θα ήταν χρήσιμο να έχουμε όσο το δυνατόν μια κοινή Ευρωπαϊκή πολιτική σε σχέση με το copyright που όμως θα λαμβάνει υπόψιν τους περιορισμούς και δυνατότητες το νέων μέσων που έχουμε στην διάθεση μας.

Δύο αρκετά χρήσιμα εργαλεία που έχουν φτιαχτεί από διάφορες κοινότητες μπορείτε να βρείτε στο youcan.fixcopyright.eu, και στο copywrongs.eu. Προσωπικά προτίμησα το πρώτο καθώς καλύπτει όλες τις ερωτήσεις αν και δεν τις απάντησα όλες και παρέχει σχόλια από διάφορες ομάδες όπως το Copyright4Creativity και το project Wikimedia που ασχολείται μεταξύ άλλων με την Wikipedia (και όχι μόνο) καθώς και η ομάδα εργασίας του 30c3 έχει επισημάνει τις ερωτήσεις που έχει συμπεριλάβει στο Copywrongs.eu. Αν θέλετε να συμμετάσχετε ίσως αξίζει το κόπο να ρίξτε μια ματιά.

Ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα

Η Γαλλική βουλή πριν λίγες ημέρες πέρασε νομοσχέδιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση και την Ερεύνα το οποίο μεταξύ άλλων προβλέπει πως η Δημόσια Υπηρεσία Ανώτατης Εκπαίδευσης θα παρέχει ψηφιακές υπηρεσίες και εκπαιδευτικές υποδομές στους χρήστες της  κατά προτεραιότητα χρήση του Ελεύθερου Λογισμικού.

freedom france photo

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι μια τέτοια απόφαση θέτει το ελεύθερο λογισμικό σε πλεονεκτική θέση έναντι του κλειστού λογισμικού και ως εκ τούτου δημιουργεί στρεβλώσεις στην αγορά. Μια απλοποιημένη προσέγγιση ίσως θα έδινε μια τέτοια εντύπωση αν όμως εξετάσει κανείς τις τέσσερις ελευθερίες  του ελεύθερου λογισμικού όχι ως αφαιρετικές έννοιες αλλά ως τεχνικά χαρακτηριστικά ενός προγράμματος είναι πιθανόν να οδηγηθεί σε διαφορετικά συμπεράσματα σχετικά με το αν θα πρέπει να υιοθετηθεί μια τέτοια πολιτική

Στο σημείο αυτό ίσως είναι χρήσιμο να θυμίσω για ποιες ελευθερίες μιλάμε:

  • χρήσης του προγράμματος για οποιοδήποτε σκοπό
  • μελέτης και τροποποίησης του προγράμματος
  • αντιγραφής του προγράμματος
  • βελτίωσης του προγράμματος και επανέκδοσης του προς το συμφέρων της κοινότητας των χρηστών

Ο συνδυασμός των παραπάνω μπορεί να εξασφαλίσει διαλειτουργικότητα, προσβασιμότητα και την ανεξαρτησία από τους προμηθευτές που χρειάζεται σ ένας μεγάλος οργανισμός όπως ένα κράτος σύμφωνα με τους υποστηρικτές της προτεραιότητας χρήσης ελεύθερου λογισμικού. Μάλιστα ο οργανισμός April που υποστηρίζει την χρήση ελεύθερου λογισμικού στην Γαλλία είχε προχωρήσει στην σύνταξη ενός κειμένου σύμφωνα με το οποίο η χρήση ελεύθερου λογισμικού κατά προτεραιότητα είναι συμβατή με το Ευρωπαϊκό δίκαιο.

Αλήθεια, εσάς πια είναι η άποψη σας; Θα σας έβρισκε σύμφωνους μια ανάλογη απόφαση στην χώρα που ζείτε;

Aνοιχτά modules για synthesizers

Πριν αρχίσω να γράφω να ευχαριστήσω το Κωνσταντίνο Καναβό έναν από τους ιδρυτές του OSarena που με ενημέρωσε (αν θέλετε μπορείτε και εσείς να με ενημερώστε για κάτι χρησιμοποιήστε την σχετική φόρμα).  Ο Κώστας λοιπόν θέλησε να με ενημερώσει για την δραστηριότητα της  Rebel Technology. Η Rebel Technology είναι μια ομάδα δημιουργίας synthesizer modules ανοιχτού κώδικα. Στην παρούσα φάση δύο modules είναι διαθέσιμα, και τα δύο στο μέγεθος Eurorack

Τo module “Στοιχεῖα” που είναι ένας διπλός sequencer που το όνομα του το έχει πάρει από το ομώνυμο βιβλίο του Ευκλείδη στο οποίο περιγράφεται η μέθοδος εύρεσης του μέγιστου κοινού διαιρέτη γνωστή και ως αλγόριθμος του Ευκλείδη, για περισσότερα σχετικά με αυτό ρίξτε μια ματιά στο ενδιαφέρων paper του Godfried Toussaint για το πως ο Αλγόριθμος του Ευκλείδη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αναπαραγωγή γνωστών μουσικών ρυθμών. Τα ηλεκτρονικά του βασίζονται στο AVR ATMega168 στο οποίο έχει φορτωθεί το Arduino Bootloader και ουσιαστικά μπορείτε να το προγραμματίστε λες και είναι ένα Arduino Diecimila.

Τo module “Λόγοι” λειτουργεί ουσιαστικά ως διαιρέτης, μετρητής, και ως καθυστέρηση στο σήμα μας και είναι και αυτό ανοιχτό hardware.

Παρακάτω μπορείτε να βρείτε το module Στοιχεῖα έτοιμο στους ακόλουθους διανομείς.

Επίσης παρακάτω μπορείτε να δείτε ένα βίντεο του JC Credland που δοκιμάζει το module Στοιχεῖα

η ελεύθερη κουλτούρα της μόδας… και η μοδίστρα της γειτονιάς

Πριν λίγες μέρες ο φίλος αναγνώστης του elkos.gr Δημήτρης Γλενταδάκης μου έστειλε ένα email σχετικά με την ομιλία της κυρίας Johanna Blackley για την ελεύθερη κουλτούρα της μόδας την οποία μπορείτε να δείτε παρακάτω. Βλέπετε στην βιομηχανία της μόδας δεν υπάρχει copyright ή πατέντα στο σχέδιο ενός ρούχου… η προστασία στην βιομηχανία της μόδας περιορίζεται στο εμπορικό σήμα και η πραγματικότητα είναι πως οι ίδια η βιομηχανία εκμεταλλεύτηκε αυτήν ακριβώς την ιδιαιτερότητα, ότι μπορούσε κανείς να αντιγράψει να βελτιώσει και να μετατρέψει τα ρούχα κατά το δοκούν, γιατί θεωρούνται χρηστικά αντικείμενα.

sewing machine photo
Photo by Internet Archive Book Images

Όμως πέραν από τα σημαντικά σίγουρα οικονομικά μεγέθη υπάρχει μια πτυχή της ιστορίας που δεν ανέπτυξε η κυρία Blackley στην ομιλία της, την οποία τυχαίνει να έχω ζήσει στο άμεσο περιβάλλων μου, αυτή της συνοικιακής μοδίστρας. Με λίγες πρώτες ύλες, μια ραπτομηχανή και μπόλικο ταλέντο μια μοδίστρα μπορούσε να δημιουργήσει μια τεράστια γκάμα πραγμάτων που έμοιαζαν πολύ με ρούχα μεγάλων σχεδιαστών κάνοντας μετατροπές είτε από στιλιστική άποψη, είτε για την ευκολία τους είτε γιατί έτσι εξυπηρετούσαν τα σενάρια χρήσης του πελατολογίου τους.

Και μπορεί όντως τα σχέδια των ενδυμάτων να μην ήταν συχνά αντικείμενο πατεντών όμως ακόμη και αυτή η βιομηχανία πέρασε την κρίση των πατεντών της.  Η αλήθεια είναι ότι γύρω στα 1850 η βιομηχανία της μόδας και ειδικότερα ένα από τα πλέον βασικά μέσα παραγωγής της, η ραπτομηχανή  υπήρξε αντικείμενο του πρώτου μεγάλου “πολέμου πατεντών” εφάμιλλου σε μέγεθος με τον σύγχρονο πόλεμο πατεντών που μαίνεται σε διάφορα μέτωπα.

Μπορούμε τελικά να πάρουμε μαθήματα από την βιομηχανία της μόδας; Νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να δούμε την ιστορία και να εξετάσουμε την σημερινή πραγματικότητα. Όπως θα δείτε από το βίντεο που ακολουθεί ακόμη και όταν ο προστατευτισμός του copyright και των πατεντών δεν υπάρχει η καινοτομία και η κερδοφορία είναι υπαρκτές. Από την άλλη και αυτό πρέπει να το υπενθυμίσουμε ότι ακόμη και ο πόλεμος των ραπτομηχανών ουσιαστικά τέλειωσε με την δημιουργία ενός κοινού αποθετηρίου πατεντών μεταξύ των κατασκευαστών ραπτομηχανών.

Δεν ξέρω αν ποτέ φτάσουμε να δούμε και άλλους τομείς της τεχνολογικής μας οικονομίας με την ίδια οπτική που βλέπουμε την βιομηχανία της μόδας, όμως όπως εκ των πραγμάτων χρειαζόμαστε φθηνή πρόσβαση σε ρούχα, και μέχρι ενός σημείου την έχουμε εξασφαλίσει, όσο η δραστηριότητες μας εξαρτώνται όλο και περισσότερο σε τεχνολογικές υποδομές θα υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη αυτές οι υποδομές να είναι προσβάσιμες σε μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού.  Μπορεί την θέση της μοδίστρας της γειτονίας να την έχει η web designer του χωριού ή ο embedded developer της πόλης αλλά ίσως αυτή η εποχή είναι πολύ ποιο κοντά από ότι θέλουμε να πιστεύουμε… αν δεν έχει ήδη έρθει.

Αν θέλετε ρίξτε μια ματιά στο βίντεο (με Ελληνικούς υπότιτλους) που ακολουθεί.

Ανοιχτό wifi και φυσικές καταστροφές

Πριν λίγες μέρες μετά το χτύπημα του τυφώνα Sandy η Νέα Υόρκη μια από τις πλέον εκτεταμένες, οριζόντια και κάθετα, μεγαλουπόλεις αντιμετώπισε μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές για την πόλη. Μια είδηση που μου έκανε εντύπωση εκείνες τις ημέρες ήταν ότι οι αρχές και οι πολίτες βασίστηκαν πολύ στην χρήση του διαδικτύου για πολλές από τις τηλεπικοινωνιακές τους ανάγκες. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με την Καναδέζικη εταιρεία Sandvine που παρέχει υπηρεσίες διαδικτύου η κίνηση στο Skype ανέβηκε κατά την διάρκεια της καταιγίδα (ομολογώ ότι δεν γνωρίζω ακριβώς σε ποια δεδομένα ακριβώς έχουν βασιστεί).

disaster wireless photo

Μετά από αυτή την φυσική καταστροφή μου έκαναν πολύ εντύπωση εικόνες των κατοίκων της Νέας Υόρκης που καθόντουσαν έξω από κατάστημα  γνωστής αλυσίδας καφέ για να χρησιμοποιήσουν το ανοιχτό WiFi στα κινητά τους γιατί τα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας δεν λειτουργούσαν.  Από την άλλη πολλές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης όχι μόνο έβγαζαν ανακοινώσεις για το κοινό σε υπηρεσίες όπως το twitter και το Facebook αλλά καλούσαν τους πολίτες να χρησιμοποιήσουν κοινωνικά  δίκτυα για να επικοινωνήσουν με τους αγαπημένους τους.

Phone lines may be congested during/after #Sandy. Let loved ones know you’re OK by sending a text or updating your social networks.

— FEMA (@fema) October 29, 2012

Θυμάμαι από το Μάιο του 2012 είχα διαβάσει ένα άρθρο που οι Ιταλικές αρχές μετά τον φονικό σεισμό στην ζητούσαν από τους πολίτες να βγάλουν τα password από τα WiFi τους για να βοηθήσουν τα σωστικά συνεργία.

Με αυτά το μυαλό μας ίσως πρέπει να δούμε με άλλο μάτι την πρωτοβουλία ΟpenWireless στην οποία συμμετέχουν διάφορες οργανώσεων μεταξύ των οποίων το Electronic Frontier Foundation. Στόχος του OpenWireless είναι να δοθεί η δυνατότητα στους χρήστες να ανοίγουν το WiFi τους χωρίς να έχουν επιπτώσεις σε ζητήματα ασφάλειας και bandwidth αλλά και με την νομική κάλυψη του συμβολαίου που υπογράφει κανείς με τον παροχέα υπηρεσιών διαδικτύου του. (Είναι πιθανόν το συμβόλαιο σας να απαγορεύει την χρήση του δικτύου σας από τρίτους, ειδικά στις ΗΠΑ αυτός είναι συνήθης όρος).

Η πρωτοβουλία OpenWireless προτείνει πέραν από την χρήση απλών ανοιχτών δικτύων την χρήση λογαριασμών επισκεπτών, μια λειτουργία που πολλά router έχουν από κατασκευής ή χρησιμοποιώντας το OpenWRT όπου αυτό είναι δυνατόν.

To OpenWireless προβάλει αρκετά επιχειρήματα υπέρ της χρήσης ανοιχτών δικτύων WiFi, μερικά από τα οφέλη  που προβάλει είναι

  • η δυνατότητα ανάπτυξης νέων συσκευών υψηλής τεχνολογίας που θα συνδέονται σε ανοιχτά WiFi δίκτυα
  • η χρήση ανοιχτών δικτύων ειδικά στα εμπορικά κέντρα από τους τοπικούς δήμους σαν μέσο τόνωσης της εμπορικής δραστηριότητας
  • τα θέματα ιδιωτικότητας που προκύπτουν από την χρήση παροχών κινητής τηλεφωνίας (Ειδικά αν δείτε τους όρους χρήσης της Verizon που ουσιαστικά επιτρέπουν την καταγραφή των ιστοσελίδων που επισκέπτεστε που με κάνουν να αναρωτιέμαι αν υπάρχει κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα)
  • είναι καλύτερη αξιοποίηση του διαθέσιμου φάσματος συχνοτήτων
  • συμβάλει στην γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος (σε μια χώρα με αρκετούς νεόπτωχους ίσως το χάσμα αυτό είναι εντονότερο από ότι στις ΗΠΑ)
  • αριθμεί οφέλη για τις υπηρεσίες ανάγκης που είδαμε παραπάνω

Προσωπικά, έχω επιλέξει το δίκτυο WiFi του σπιτιού μου να είναι ανοιχτό περισσότερο σαν μια παροχή προς τους επισκέπτες του σπιτιού μου. Σπάνια έχω δει κάποιον να συνδέεται στο δίκτυο μου χωρίς την άδεια μου, και τις δύο-τρεις φορές που συνέβη αυτό και το πήρα χαμπάρι οφείλω να ομολογήσω από ότι φάνηκε ήταν απλά γείτονες που τσέκαραν τα mail τους γιατί είχε ένα πρόβλημα στην περιοχή μας η εταιρεία που τους παρείχε υπηρεσίες σταθερής τηλεφωνίας.

Από την άλλη πέραν του ότι είναι πιθανό να παραβιάζει κανείς τους όρους του συμβολαίου που έχετε συνάψει με την εταιρεία παροχής τηλεπικοινωνιών. Ένα ακόμη νομικό ζήτημα ίσως θα μπορούσε να προκύψει αν κάποιος χρησιμοποιώντας το δίκτυο σας διαμοίραζε περιεχόμενο που είναι κάτω από copyright ή έκανε κάποια άλλη παράνομη πράξη μέσω διαδικτύου. Αν και ακόμη και τα “ασφαλή” και “κλειδωμένα” δίκτυα WiFi μπορούν να ξεκλειδωθούν συνεπώς αυτό το  αντι-επιχείρημα  για την υιοθέτηση του είναι αρκετά συζητήσιμο.

Όσο αφορά τα ζητήματα ασφάλειας και bandwidth νομίζω ότι λύνονται σε επίπεδο hardware με το OpenWRT που και λογαριασμούς guest μπορεί να δημιουργήσει κανείς, και να βάλει όρια στις ταχύτητες που διατίθεται ανά περίπτωση.

Στην Ελλάδα, και ειδικά στην Αθήνα που μένω και δραστηριοποιείται το AWMN, έχουν γίνει και γίνονται διάφοροι πειραματισμοί με το WiFi και έχει συγκεντρωθεί μπόλικη τεχνογνωσία σε επίπεδο που θα ζήλευαν σε πολλά άλλες Ευρωπαϊκές (και όχι μόνο) πόλεις. Νομίζω ότι το OpenWiFi αξίζει αν όχι να υιοθετήσει κανείς τις πρακτικές του, να ενημερώνεται για αυτό και να εξετάζει σοβαρά την υιοθέτηση των προτάσεων του.

Εσείς τι πιστεύετε; Έχετε ανοίξει κάποιο από τα WiFi δίκτυα που διαχειρίζεστε; Ποίοι ήταν οι παράγοντες που σας έκαναν να πάρετε την απόφαση αυτή;

Mac Mini-MS Windows-Intel

Πολλές φορές η εταιρεία apple είχε επιδείξει μια στάση εχθρική προς τα ανοιχτά πρότυπα. Στο παρελθόν η apple είχε διαθέσει στην αγορά εξαιρετικούς υπολογιστές με πολλές καινοτομίες. Τα μηχανήματα της Apple είχαν γραφικό περιβάλλον και ποντίκι όταν τα PC δούλευαν με DOS promt. Γιατί όμως σήμερα όλοι (σχεδόν) δουλεύουμε με PC;

Mac Mini photo
Photo by DeclanTM

Τα PC είναι σαφώς ένα σύστημα ανοιχτό. Κάθε εταιρεία που διαθέτει την απαρα’ιτητη τεχνογνωσία μπορεί να εξελίξει hardware και software. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των κατασκευαστών περιόρισε σε λογικότερα αν και μικρότερα νούμερα τα περιθώρια κέρδους στους κατασκευαστές περιφερειακών ενώ η ποιότητα κατασκευή και η αξιοπιστία του hardware ανέβηκε κατά πολύ.

Αντίθετα τα Mac φτιάχνονται μόνο από την Apple, μόνο με τεχνογνωσία της Apple μπορείς να φτιάξεις προγράμματα για Mac ή hardware για Mac, σαφώς η τεχνολογία της ήταν πιο κλειστή αν και πρωτοπόρα.

Η Apple έχανε έδαφος συνεχώς ειδικά με το συνδυασμό Windows 98 και Pentium φαινόταν ότι τα Wintel μηχανήματα ήταν οι απόλυτοι κυρίαρχοι στoυς υπολογιστές γραφείου-σπιτιού. Πράγματι το μερίδιο της MS και της Intel στην αγορά υπολογιστών ήταν υψηλότατο. Η Apple ατένιζε ένα δυσοίωνο μέλλον και όμως επιβίωσε.

Για να επιβιώσει βασίστηκε εν πρώτης σε unix λειτουργικό σύστημα, έτσι το MacOS X είναι μια μετατροπή του BSD. Ta unix-based os έχουν σχεδιαστεί να λειτουργούν πάνω σε αυτό που λέμε Internet από την εποχή που αυτό ονομαζόταν DARPAnet και ήταν προνόμιο των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ, μερικών ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων, βασικό προτέρημα των συστημάτων unix και ειδικά του BSD είναι η ασφάλεια του συστήματος και η σταθερότητα λειτουργίας του. Το MacOS X φυσικά δεν είναι μια διανομή BSD είναι ένα λειτουργικό σύστημα εμπορικό που όμως βασίζεται επάνω στο BSD.

Παρά την σαφή ανανέωση που έδωσε το MacOS X χρειαζόταν κάτι παραπάνω, έτσι η Apple αποφάσισε μέσα στο 2006 να αφήσει την πλατφόρμα του PowerPC που είχε βασιστεί εδώ και χρόνια και να αρχίσει να χρησιμοποιεί επεξεργαστές (Dual Core) της Intel. Αυτό θα της έδινε την δυνατότητα να έχει μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους στους υπολογιστές της με σαφώς ανώτερες επιδόσεις.

Πολλοί χάρηκαν ιδιαίτερα πιστεύοντας ότι έτσι θα μπορούσαν να περάσουν Windows στα νέα Mac τους, ήδη στα πρώτα MacMini o ίδιος ο Linus Torvalds δούλευε Linux αλλά ο πυρήνας του Linux υποστηρίζει μια ευρεία γκάμα επεξεργαστών σε αντίθεση με τα Windows που ούτε θεωρητικά δεν υποστήριζαν τους επεξεργαστές της Apple. Η απογοήτευση τους ήταν προσωρινή η Apple έβγαλε σε Beta έκδοση το boot-camp που δίνει την δυνατότητα dual boot σε macos ή σε windows στα καινούρια αυτά μηχανήματα φυσικά η διαδικασία είναι αρκετά δύσκολη αλλά τώρα έιναι εφικτό.

Η πολιτική αυτή της εταιρεία δείχνει την ανάγκη των εταιριών (ειδικά αυτών κατασκευής hardware) να προσφέρουν τα προϊόντα τους σε μια όλο και μεγαλύτερη δεξαμενή αγοραστών, που θα θέλουν και θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν λογισμικό της επιλογής τους σε μηχανήματα της επιλογής τους.

Μεγάλες εταιρίες και ανοιχτό λογισμικό

Το τελευταίο καιρό είδα μια αλλαγή στην συμπεριφορά των μεγάλων εταιρειών πληροφορικής και ηλεκτρονικών σχετικά με το ανοιχτό λογισμικό και τις επεμβάσεις στον κώδικα τους. Εταιρείες όπως η Novell και η Sun έχουν διαθέσει σημαντικά τμήματα του κώδικα λογισμικού τους στις κοινότητες προγραμματιστών. Την αρχή την είχε κάνει η netscape με το mozilla foundation… φυσικά πολύ θα έρθουν να πουν “μα ποιός χρησιμοποιεί navigator σήμερα;” Σωστά αλλά… σήμερα υπάρχει ο Firefox άλλωστε η netscape δεν πουλούσε το Navigator… δωρεάν ήταν.

corporate photo


Ακόμη και εταιρείες Hardware κάνουν βήματα για να διευκολύνουν την διεύρυνση στις ανοιχτές κοινότητες. Η Linksys παρήγαγε το wireless router της WRT54G που στις εκδόσεις V1-4 είχε αρκετή μνήμη για να του αφαιρέσει κάποιος το firmware και να βάλει κάτι βασισμένο σε Linux είτε για να δουλεύει το μηχάνημα σαν client είτε για να του προσδώσει άλλες δυνατότητες. Το μηχάνημα πουλούσε αρκετά καλά παρά ότι στην αγορά ήταν γνωστό ότι το ράδιο κομμάτι του δεν ήταν πολύ ευαίσθητο. Όταν παρήγαγε την έκδοση 5 η συσκευή είχε πολύ μικρή μνήμη flash και ήταν αδύνατο πρακτικά να φλασαριστεί με firmware βασισμένο σε linux. Οι πωλήσεις της έπεσαν ραγδαία και ήταν φυσικό ένα κομμάτι της αγοράς βασιζόταν στην δυνατότητα να “hackέψει” την συσκευή. Μια εταιρεία του μεγέθους της linksys φυσικά όταν είδε την αλλαγή στις πωλήσεις έκανε κάτι πολύ απλό… προώθησε στην αγορά μια νέα συσκευή το WRT54L (L …for Linux?) φυσικά τόνιζε ότι το φλασάρισμα της συσκεύης παραβίαζε την εγγύηση της αλλά αυτή την φωρά η μνήμη της συσκευής ήταν αρκετή για να περάσουν firmware βασισμένα σε linux.

Μήπως τελικά οι ανοιχτές κοινότητες αντί για κίνδυνος προς της εταιρίες αντί για κάτι περιθωριακό είναι το κλειδί για την ανάπτυξη συστημάτων σε μια εποχή που μόλις και μετά βίας συνέρχεται από την οικονομική κρίση των εταιριών πληροφορικής στις αρχές τις δεκαετίας;